بررسی عوامل موثر بر میزان رضایت ساکنان شهرک های نظامی از محل سکونت خود (نمونه موردی شهرک شهید محلاتی)

شهرهای بزرگ در بسیاری از کشورهای جهان بویژه در جامعه های در حالتوسعه شاهد رشد رو به افزایش جمعیت شهری بوده است. تراکم و فزونی جمعیت در این شهرها مسائل و مشکلات فراوانی را موجب گردیده است. رشد حاشیه نشینی، بحران مسکن، نابرابری اجتماعی و مهمتر تغییر در الگوی رضایت محیطی ساکنین جدید در نواحی شهری بوده و می باشد. از جمله راه حل های ضروری و غیر قابل اجتناب توسعه و گسترش نواحی جدید شهری در قالب شهرک و یا مجتمع های مسکونی طراحی شده بوده و می باشد. شهرک های پیرامونی و یا توسعه یافته درقلمروهای مسکونی داخل این شهرها پاسخی بوده است به نیازهای مختلف اجتماعی و اقتصادی ساکنین شهری بررسی فوق همچنانکه از عنوان آن معلوم می گردد هدف خود را مطالعه توسعه شهرک نشینی در تهران با تکیه بر چگونگی رضایت محیطی ساکنین در شهرک خاص و انتخاب شده یعنی شهرک نظامی محلاتی قرار داده است. شهرک فوق از نوع شهرک های طراحی شده است که توسط بخش دولتی و خصوصی احداث شده است. تحقیق فوق درصد آن بوده است که معلوم کند که کدام دسته از عوامل اجتماعی و اقتصادی در تعیین رضایت محیطی ساکنین دخالت داشته و چگونه؟ بعلاوه رضایت محیطی در قالب دو فرض اصلی یعنی رضایت از محیط اجتماعی و فرهنگی و نیز طراحی و معماری کالبدی منطقه مسکونی مورد توجه قرار گرفته است. پس از مطالعه نظری پیرامون روند شهر و شهرنشینی و چگونه گسترش شهرک سازی در تهران تحقیق حاضر با استفاده از روش مطالعه میدانی و انتخاب جمعیت نمونه موضوع رضایت محیطی از خدمات و شرایط کالبدی شهرک را در یک جمعیت نمونه 250 نفری مورد بررسی قرار داد. کاربرد تکنیک های تحلیل آماری از قبیل ‏‎x2‎‏ و تحلیل واریانس و نیز استفاده از آماری توصیفی و جدول ضرایب همبستگی و بعلاوه کاربرد نظریه های شهری کمک نمودند تا ابعاد مختلف موضوع روشن گردد. در نتیجه معلوم گردید که رضایت محیطی ار خدمات اجتماعی و عمومی شهرک از میزان مطلوب برخوردار است ساکنین الا در مواردی مانند دسترسی به خدمات ایاب و ذهاب و یا پاره ای از موارد مربوط به خدمات عمومی در مجموع از محیط اجتماعی و خدماتی شهرک اظهار رضایت داشته اند. در خصوص رضایت محیطی در قابل ویژگی های کلیدی در شکل سنتی و جدید آن نیز اکثر ساکنین شهرک با درجه تفاوت از لحاظ سن، درآمد و سن تحصیل اظهار رضایت نموده اند. علی رغم درصد بالای رضایت محیطی تمایل افراد به جایگزینی محل مسکونی جدید قابل توجه است. در این خصوص از جمله دلایل بافت نظامی شهرک و مسائل و موضوعات امنیتی و سیاسی عاملی بود است که انگیزه ساکنین شهرک را در تغییر محل مسکونی تشدید نماید. به نظر می رسد توسعه الگوی کالبدی شهرک فوق و رفع موارد معماری از جمله تکمیل بلوکهای ساختمانی، گسترش پاره ای دیگر از خدمات از فبیل مراکز فرهنگی، تفریحی، ورزشی و مانند آن و نییز تغییر بافت جمعیتی آن به نسبت مساوی از نظامیان و غیر نظامیان می تواند باعث جاذبه بیشتر محیط و افزایش احمال کاهش تمایل به تغییر مکان گردد.